हेल्थ इन्श्युरन्सचे लाभ

हेल्थ इन्श्युरन्स ही महत्वपूर्ण आवश्यकता आहे आणि सध्याच्या काळात नाकारता येऊ शकत नाही. विविध लाभांच्या उपलब्धतेचा विचार केल्यास आर्थिक संरक्षण गमावणे जोखमीचे ठरेल. परंतु हे नेमकं का महत्वाचं आहे हे जाणून घेण्यापूर्वी तुम्हाला समजून घेणं आवश्यक असेल: हेल्थ इन्श्युरन्स म्हणजे काय हेल्थ इन्श्युरन्स हा इन्श्युरन्स कंपनी आणि तुमच्या (पॉलिसीधारक) यांच्या दरम्यानचा वैद्यकीय खर्चाची भरपाई करण्यासाठी करार आहे. भारतात ग्लोबल इन्श्युरन्स सेक्टरच्या तुलनेत हेल्थ इन्श्युरन्सची परिस्थिती भिन्न आहे. ऑक्टोबर 2021 मध्ये नीती आयोगाने प्रसिद्ध केलेल्या 'हेल्थ इन्श्युरन्स फॉर इंडियाज् मिसिंग मिडल' अहवालानुसार लोकसंख्येच्या 30% पेक्षा जास्त किंवा 40 कोटी व्यक्ती आरोग्यासाठी कोणत्याही आर्थिक संरक्षणापासून वंचित आहेत^[1]. महामारीशी संबंधित जगातील आरोग्याच्या महत्त्वामुळे इन्श्युरन्स वाढीचा दर वाढला आहे. इन्श्युरन्स टाइम्सने देखील नमूद केलं आहे की कोविड महामारीच्या दुसऱ्या लाटेनंतर हेल्थ इन्श्युरन्स मागणीत किमान 30% पर्यंत मोठ्या प्रमाणात वाढ नोंदविली गेली^[2]. सर्वात आश्चर्याची बाब म्हणजे अधिकाधिक तरुण व्यावसायिक हेल्थ इन्श्युरन्स लाभाचे महत्व जाणत आहे.

हेल्थ इन्श्युरन्सचे लाभ कोणते आहेत?

या लेखाद्वारे तुम्हाला तुमची पुढील खरेदी निर्धारित करण्यास मदत करण्यासाठी हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी देऊ करत असलेल्या लाभांची संपूर्ण यादी नमूद करते.  

1. सर्वसमावेशक मेडिकल कव्हरेज

हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स सर्वसमावेशक वैद्यकीय इन्श्युरन्स कव्हर ऑफर करण्यासाठी तयार केलेले असतात. ज्यासह तुम्हाला आता वाढत्या उपचारांच्या खर्चाची चिंता करण्याची गरज नाही. अनपेक्षित हॉस्पिटलायझेशन किंवा फायनान्सची चिंता न करता नियोजित प्रक्रिया व्यवस्थापन करण्याचा हा सर्वोत्तम शक्य उपाय आहे.  

1. इन-पेशंट हॉस्पिटलायझेशन: इन-पेशंट हॉस्पिटलायझेशन म्हणजे रुग्णाला किमान 24 तासांसाठी वैद्यकीय सुविधेत करण्यात येणारे उपचार होय. पॉलिसीमध्ये इन-पेशंट हॉस्पिटलायझेशन कव्हर करण्यासाठी सर्व इन्श्युरन्स पॉलिसींची रचना करण्यात आलेली आहे.
2. प्री-आणि पोस्ट-हॉस्पिटलायझेशन कव्हर: हॉस्पिटलायझेशनच्या उपचारांच्या खर्चासह, मेडिकल इन्श्युरन्स लाभांमध्ये उपचार पूर्व आणि नंतरच्या खर्चाचा समावेश होतो. ज्यामध्ये वैद्यकीय व्यावसायिकाद्वारे निर्धारित टेस्टसाठी निदान शुल्क आणि खर्च समाविष्ट आहे. दुसऱ्या बाजूला, पोस्ट-हॉस्पिटलायझेशन कव्हर वास्तविक उपचारांनंतर आवश्यक असलेल्या खर्चासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान केले जाते. कधीकधी, आवश्यक औषधांचा खर्च जास्त असू शकतो आणि या परिस्थितीत, पोस्ट-ट्रीटमेंट कव्हर मदत करते. सामान्यपणे, हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी प्री-ट्रीटमेंट खर्चासाठी 30-दिवसांचे कव्हर प्रदान करतात, तर उपचारांनंतरच्या खर्चासाठी 60-दिवसांचे कव्हर प्रदान करतात.
3. डे-केअर खर्च: डे-केअर प्रक्रिया या शस्त्रक्रिया आहेत ज्यासाठी हॉस्पिटलायझेशनची आवश्यकता आहे. परंतु आजच्या काळात काही तासांच्या आत पूर्ण होऊ शकते. प्रभावी औषधे आणि गुणवत्तापूर्ण वैद्यकीय प्रक्रियेसह वैद्यकीय तंत्रज्ञानामध्ये सुधारणा यामुळे ते शक्य ठरले आहे. वैकल्पिकरित्या, याला शॉर्ट-टर्म हॉस्पिटलायझेशन म्हणूनही ओळखले जाते. सामान्यपणे, डे-केअर प्रक्रियेसाठी 2 तासांपेक्षा जास्त परंतु 24 तासांपेक्षा कमी वेळ आवश्यक आहे. हेल्थ इन्श्युरन्समध्ये डे-केअर खर्चासाठी कव्हरेज किरकोळ उपचारांचा इन्श्युरन्स दिला जातो. अन्यथा ते महाग असू शकते.
4. गंभीर आजारांसाठी कव्हरेज: हृदयविकार, मूत्रपिंड निकामी होणे, विविध तीव्रतेचे कर्करोग हे गंभीर आजाराच्या कव्हरमध्ये कव्हर केलेल्या आजारांपैकी एक असतात. जेव्हा भरपाई देण्याची वेळ येते तेव्हा क्रिटिकल इलनेस प्लॅन्स वेगवेगळ्या पद्धतीने कार्य करतात. येथे, विशिष्ट आजाराच्या निदानावर इन्श्युरन्स कंपनीद्वारे संपूर्ण इन्श्युरन्स रक्कम लंपसम भरली जाते. अशा प्रकारची लंपसम रक्कम उपचार तसेच वैद्यकीय सहाय्याच्या इतर खर्चांसाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करते. या क्रिटिकल इलनेस इन्श्युरन्स  द्वारे अवयव दानासाठी कव्हर दिले जाते या बद्दल बहुतांश व्यक्तींना माहिती नाही.
5. रुम भाडे आणि आयसीयू शुल्क: हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीच्या सर्वसमावेशक कव्हरेजमध्ये रुम भाडे आणि आयसीयू शुल्कांसाठी कव्हरेज समाविष्ट आहे. वैद्यकीय सुविधेमध्ये इन्श्युअर्ड व्यक्तीस निवास करण्यासाठी हॉस्पिटलायझेशन दरम्यान रुम भाडे शुल्क आकारले जाते. आजारानुसार, रुग्णाला एकतर नियमित वॉर्ड किंवा आयसीयूमध्ये किंवा फक्त आयसीयू मध्ये प्रवेश दिला जाऊ शकतो. सामान्यपणे, इन्श्युरन्स प्लॅनद्वारे कव्हर केलेल्या रुम भाड्याच्या रकमेवर मर्यादा आहे. अशा रकमेच्या पलीकडील रुम भाड्यासाठी असलेला कोणताही खर्च पॉलिसीधारकाला अदा करावा लागतो.

*प्रमाणित अटी लागू  

1. नेटवर्क हॉस्पिटल्समध्ये कॅशलेस उपचार

अनपेक्षित वैद्यकीय आपत्कालीन परिस्थितीसाठी आर्थिक संरक्षण प्राप्त करण्यासाठी हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स खरेदी केले जातात. सध्याच्या काळात वैद्यकीय बिल भरणे आणि त्यांची पुनर्प्राप्ती करणे आर्थिक भार निर्माण करणारे असते.. त्यामुळे कॅशलेस क्लेम सुविधा ऑफर करणारी पॉलिसी निवडा. द्वारे कॅशलेस हेल्थ इन्श्युरन्स  इन्श्युरन्स कंपनीद्वारे उपचारांचा खर्च थेट हॉस्पिटलला दिला जातो. त्यामुळे तुमच्याकडे योग्य प्रमाणात कॅश असण्याची आवश्यकता असत नाही.

1. घरगुती उपचारांसाठी डोमिसिलरी कव्हर

हेल्थ इन्श्युरन्स लाभांमध्ये घरगुती कव्हरचा समावेश होतो, जिथे पॉलिसीधारक घरी उपचार घेऊ शकतो. वैद्यकीय सुविधांचा अभाव किंवा रुग्णाच्या गतिशीलता मर्यादित करणाऱ्या आजाराच्या गंभीरतेमुळे हे आवश्यक असू शकते. वृद्ध व्यक्ती हेल्थ इन्श्युरन्सच्या या फायद्याचा लाभ घेऊ शकतात. हेल्थ इन्श्युरन्समध्ये या वैशिष्ट्याचा प्राथमिक लाभ म्हणजे जेव्हा हॉस्पिटलायझेशन सह किंवा रुग्णाच्या हालचाली किंवा गतिशीलतेसह समस्या असताना उपचार मिळविण्यासाठी आजार व्यक्तींना सक्षम करणे.*

1. रुग्णाच्या वाहतुकीसाठी रुग्णवाहिका शुल्क

हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स पॉलिसीच्या क्षेत्रात कव्हर केलेल्या रुग्णवाहिका खर्चाचा अतिरिक्त लाभ देखील ऑफर करतात. येथे, रुग्णाला रुग्णवाहिका वापरून हॉस्पिटल मध्ये दाखल करण्यासाठीचे कोणतेही शुल्क हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅनमध्ये कव्हर केले जाते. हे शुल्क जास्त असल्याने, विशेषत: मेट्रो शहरांमध्ये अशा खर्चांना कव्हर करणारी हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीचे सुरक्षा कवच असणे सर्वोत्तम ठरते.*

1. पूर्व-विद्यमान आजारांसाठी कव्हरेज

हेल्थ इन्श्युरन्सच्या फायद्यांमध्ये पूर्व-विद्यमान आजारांसाठी कव्हरेज समाविष्ट आहे. खरेदीच्या वेळी व्यक्तीला हृदय रोग , कर्करोग आणि दमा सारखे दीर्घकालीन पूर्व विद्यमान आजार असण्याची शक्यता असते. हे विशेषत: हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स खरेदी करणाऱ्या वयोवृद्ध खरेदीदारांसाठी दिसून येते. अशाप्रकारचे आजार खरेदीच्या वेळी पूर्वीच अस्तित्वात असतात त्यांनाच पूर्व-विद्यमान आजार म्हणून ओळखले जाते. जेव्हा तुम्ही हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन खरेदी करता तेव्हा त्याच्या कव्हरेजमध्ये पूर्व-विद्यमान आजार तसेच विशिष्ट आजारांसाठी भविष्यातील उपचारांचा समावेश होतो. त्यामुळे, तुम्हाला या उपचारांसाठी तुमच्या खिशातून पैसे भरण्याची काळजी करण्याची गरज नाही. तथापि, लक्षात घेण्याची एक गोष्ट म्हणजे इन्श्युरन्स कंपनी सामान्यपणे प्रतीक्षा कालावधी लागू करते. ज्यावेळी असे आजार तुमच्या पॉलिसीमध्ये समाविष्ट केले जातात आणि खरेदी करण्यापूर्वी तुम्ही ते तपासणे आवश्यक आहे.*

1. रिन्यूवल वेळी संचयी बोनस

प्रत्येक पॉलिसी कालावधीत पॉलिसीधारकाद्वारे क्लेम केलाच जातो असे नाही. या परिस्थितीत, इन्श्युरन्स द्वारे पॉलिसी रिन्यूवल वेळी तुमच्या इन्श्युरन्स रकमेत वाढ करुन कोणताही क्लेम न करण्याचा लाभ दिला जातो.. इन्श्युरन्स रकमेतील ही वाढ संचयी बोनस म्हणून ओळखली जाते आणि इन्श्युरन्स रकमेच्या 10% ते 100% दरम्यान असते आणि हा हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्सचा चर्चेत नसणारा लाभ आहे.*

1. आजीवन रिन्यूवल

मेडिकल इन्श्युरन्समधील आजीवन रिन्यू लाभ पॉलिसीधारकाला वयानुसार कोणत्याही मर्यादेशिवाय त्यांचा हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन रिन्यू करण्याची परवानगी देतो.. जेव्हा तुम्हाला फॅमिली फ्लोटर प्लॅनसह कव्हर केले जाते आणि सर्वात मोठ्या सदस्याने वयाची मर्यादा ओलांडलेली असते तेव्हा अत्यंत उपयुक्त ठरते.. सामान्य परिस्थितीत, कव्हरेज समाप्त होईल, परंतु हेल्थ इन्श्युरन्सच्या आजीवन रिन्यूवल लाभासह तुम्ही तुमच्या संपूर्ण आयुष्यासाठी निरंतर रिन्यूवलचा आनंद घेऊ शकता. तसेच, सीनिअर सिटीझन्स साठी, आजीवन रिन्यूवल त्यांच्या इन्श्युरन्स कव्हरच्या निरंतर रिन्यूवल सह वैद्यकीय आपत्कालीन परिस्थितीचा कोणताही आर्थिक दबाव कमी करतो.*

1. कॉन्व्हलेसन्स लाभ

काही आजारांना हॉस्पिटलायझेशनच्या कालावधीपेक्षा रिकव्हरीसाठी दीर्घ कालावधीची आवश्यकता असते. हे उपचाराचे गंभीर स्वरुप किंवा आजाराची गंभीरता यामुळे देखील असू शकते.. अशा स्थितीत कॉन्व्हलेसन्स लाभ नेहमीच उपयुक्त ठरू शकतो. अशा परिस्थितीत, इन्श्युरर रिकव्हरी खर्चासाठी लंपसम रक्कम देतो आणि अशा कालावधीचा कालावधी सात किंवा दहा दिवसांदरम्यान असू शकतो. रिकव्हरी कालावधीदरम्यान उत्पन्नाचे नुकसान भरपाई देण्यास देखील मदत करू शकते.*

1. पर्यायी उपचार मिळविण्याचे पर्याय (आयुष)

हेल्थ इन्श्युरन्स लाभांमध्ये पर्यायी उपचारांसाठी कव्हरेज समाविष्ट आहे. जसे की आयुर्वेद, योगा, युनानी, सिद्ध आणि होमिओपॅथीच्या शाखांशी संबंधित प्रक्रिया कव्हर केल्या जातात. अशाप्रकारचे उपचार हे मुख्य औषध शाखांचा भाग नसतात. हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स पॉलिसीधारकाला उपचारांचा पर्याय ऑफर करण्यासाठी अतिरिक्त कव्हरेज प्रदान करतात.

1. डेली हॉस्पिटल कॅश भत्ता

हॉस्पिटलायझेशनच्या कालावधीदरम्यान तुम्ही काम करू शकणार नाही. ज्यामुळे तुमच्या उत्पन्नावर परिणाम होऊ शकतो.. अशा परिस्थितीत वाढत्या वैद्यकीय बिलांमुळे पैशांचा तुटवडा निर्माण होण्याची देखील शक्यता असते.. डेली हॉस्पिटल कॅश भत्ता वापरून तुम्ही अशा स्थितीतून मार्ग काढू शकता. इन्श्युरन्स कंपनी हॉस्पिटलायझेशनच्या प्रत्येक दिवसासाठी विशिष्ट रक्कम प्रदान करते. उत्पन्नाच्या नुकसानीची भरपाई देते.*

1. वैद्यकीय तपासणीसाठी सुविधा

आजार हे अनपेक्षित असल्यामुळे वैद्यकीय तपासणीची सुविधा प्रदान करण्याद्वारे हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅनचे लाभ दिले जातात. सामान्यपणे, ही सुविधा वार्षिकरित्या उपलब्ध आहे आणि एकदा वापरण्याद्वारे तुम्ही तुमच्या आरोग्याचे मूल्यांकन करू शकता आणि प्रारंभिक टप्प्यावर कोणतेही उपचार घेऊ शकता. तुमच्या हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅननुसार, वैद्यकीय तपासणीचा खर्च इन्श्युरन्स कंपनीद्वारे केला जाईल. वैकल्पिकरित्या, काही प्रकरणांमध्ये हा खर्च इन्श्युररद्वारे देखील प्रतिपूर्ती केला जातो.*

1. बॅरिएट्रिक उपचारांसाठी कव्हरेज

सर्व इन्श्युरन्स कंपन्या बॅरिएट्रिक उपचारांसाठी कव्हर प्रदान करत नाहीत. केवळ काही निवडक (ज्यामध्ये बजाज आलियान्झ जनरल इन्श्युरन्स कंपनीचा समावेश होतो) प्रदान करतात.. बॅरिएट्रिक शस्त्रक्रिया ही लठ्ठपणावर मात करण्यासाठीची वैद्यकीय प्रक्रिया आहे. ज्यावेळी वजन कमी करण्याचे उपाय जसे की आहार नियंत्रण, नियमित व कठोर व्यायाम करुनही अपेक्षित परिणाम मिळत नाही.*

1. सम इन्श्युअर्ड रिस्टोरेशन लाभ

रिस्टोरेशन लाभ हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्समधील एक वैशिष्ट्य आहे जे त्याच्या मूळ इन्श्युरन्स रकमेवर कोणत्याही वापरलेल्या क्लेमची रक्कम रिस्टोर करते. सामान्यपणे फॅमिली हेल्थ इन्श्युरन्स समान लाभार्थी किंवा वेगवेगळ्या लाभार्थ्यांसाठी वैद्यकीय खर्चाचे रिकरिंग करण्यासाठी मदत मिळत असल्याचे दिसून येते. वाढत्या उपचारांच्या खर्चासह सम इन्श्युअर्डची समाप्ती म्हणजे तुम्हाला त्या उपचारासाठी स्वत:च्या खिश्यातून देय करावे लागणे होय. परंतु तुमच्याकडील रिलोड फीचरच्या सहाय्याने इन्श्युरन्स रक्कम मूळ रकमेत पुन्हा वर्ग केली जाते..* रिस्टोरेशन लाभ हे दोन प्रकारांमध्ये वर्गीकृत केले जातात. पॉलिसीचे कव्हरेज कसे संपते यावर आधारित आहेत - इन्श्युरन्स रकमेची संपूर्ण समाप्ती किंवा इन्श्युरन्स रकमेची आंशिक समाप्ती. संपूर्ण समाप्तीच्या स्थितीत, संपूर्ण इन्श्युरन्स रक्कम संपायला हवी; त्यानंतरच रिस्टोरेशन लाभ सुरू होईल. त्याच्या विरुद्ध, आंशिक समाप्ती साठी इन्श्युरन्स रकमेचा केवळ एक भाग त्याला रिस्टोर करण्यासाठी वापरण्याची आवश्यकता आहे. इन्श्युरन्स कंपनी खरेदी करताना कोणत्या प्रकारचे रिस्टोरेशन लाभ देऊ करते हे तपासणे आवश्यक आहे.

1. मॅटर्निटी कव्हरेज आणि नवजात बालकाचे कव्हर

हेल्थ इन्श्युरन्स लाभांमध्ये प्रेग्नन्सी आणि मॅटर्निटी खर्चासाठी कव्हरेज समाविष्ट आहे. मातृत्व नवीन आणि अविस्मरणीय अनुभव प्रदान करत असताना त्यामुळे वैद्यकीय गुंतागुंत देखील निर्माण होऊ शकते.. अशा वेळी, हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन आर्थिक कवच प्रदान करू शकतो, ज्यामुळे तुम्हाला उपचारांवर लक्ष केंद्रित करता येते आणि खर्चाबद्दल कोणतीही चिंता शिल्लक राहत नाही. याव्यतिरिक्त, हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीमध्ये मॅटर्निटी कव्हर 90 दिवसांपर्यंत नवजात बाळासाठी संरक्षण प्रदान करते. लक्षात ठेवण्याची एक गोष्ट - प्रेग्नन्सी स्थितीला मॅटर्निटी कव्हर मध्ये पूर्व-विद्यमान आजार मानला जाते आणि त्यामुळे वेळेपूर्वीच खरेदी करणे आवश्यक ठरते.*

1. ॲड-ऑन रायडर्स

मेडिकल इन्श्युरन्स कव्हरच्या लाभांमध्ये ॲड-ऑन रायडर्स वापरून तुमचे इन्श्युरन्स कव्हर कस्टमाईज करण्याची क्षमता देखील समाविष्ट आहे. हे रायडर्स पर्यायी वैशिष्ट्ये आहेत जे तुमच्या हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीची व्याप्ती वाढविण्यासाठी निवडले जाऊ शकतात. या प्रकारे, अतिरिक्त कव्हरेज सुनिश्चित करण्यासाठी व्यक्ती त्यांची इन्श्युरन्स पॉलिसी कस्टमाईज करू शकते.*

1. कोविड-19 चे कव्हरेज

पॉलिसी डॉक्युमेंट मध्ये नमूद केलेल्या उपचार व्यतिरिक्त, हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स द्वारे कोविड-19 उपचारासाठी कव्हरेज देखील प्रदान केले जाते. Insurance Regulatory and Development Authority of India (IRDAI) द्वारे मार्च 2020 मध्ये घोषित केल्यानुसार सर्व उपलब्ध इन्श्युरन्स प्लॅन्स मध्ये कोविड-19 संबंधित उपचारांसाठी कव्हरेज प्रदान केले जावे^[3]. त्यामुळे, जर तुम्ही विषाणू सापेक्ष कव्हरेज शोधत असाल तर हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन आवश्यक लाभ प्रदान करेल.*

1. वेलनेस लाभ

वेलनेस लाभांची संकल्पना 'उपचारापेक्षा प्रतिबंध बरा' या स्वरुपातील आहे.’ वेलनेस लाभ हे प्रदान केलेल्या फायनान्शियल सपोर्ट हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीच्या अतिरिक्त आहेत.. हे रिन्यूवल प्रीमियम मध्ये सवलतीच्या स्वरूपात, निर्दिष्ट संस्थांना सदस्यत्व लाभ, बूस्टर आणि सप्लीमेंट साठी व्हाउचर, मोफत निदान तपासणी आणि आरोग्य तपासणी, रिडीम करण्यायोग्य फार्मास्युटिकल व्हाउचर आणि अन्य काही या स्वरुपात असू शकतात.. वेलनेस बेनिफिटसह प्लॅन निवडताना ही एक फायदेशीर परिस्थिती आहे, कारण ती तुम्हाला आजारांसोबत अन्य बाबतीतही मदत मिळते.*

1. सेक्शन 80D अंतर्गत टॅक्स लाभ

केवळ फायनान्शियल कव्हरच नाही. तर हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स देखील टॅक्स लाभ प्रदान करतात. अशाप्रकारचे टॅक्स लाभ हे कपातीच्या स्वरुपात उपलब्ध आहेत.. भरलेला कोणताही प्रीमियम आयकर कायद्याच्या सेक्शन 80D अंतर्गत कपातीसाठी पात्र आहे. ₹50,000 पर्यंतच्या कमाल रकमेसह कपातीचे मूल्य वयोगटाच्या नुसार भिन्न आहे. खालील तक्त्यामध्ये लाभ घेऊ शकणाऱ्या कपातीचा सारांश दिला आहे –  

परिस्थिती	तुमच्या उत्पन्नाच्या रिटर्न वर कमाल कपात		सेक्शन 80D अंतर्गत एकूण कपात
	पॉलिसीधारक त्यांचे पती/पत्नी आणि त्यांच्यावर अवलंबून असलेल्या मुलांसाठी	पालकांसाठी, ते अवलंबून आहेत किंवा नाहीत
कोणताही लाभार्थी सीनिअर सिटीझन नाही	₹ 25,000 पर्यंत	₹ 25,000 पर्यंत	₹ 50,000
पॉलिसीधारक आणि इतर कुटुंबातील सदस्य 60 वर्षांपेक्षा कमी वयाचे आणि पालक 60 वर्षांपेक्षा अधिक वयाचे आहेत	₹ 25,000 पर्यंत	₹ 50,000 पर्यंत	₹ 75,000
				एकतर पॉलिसीधारक किंवा कुटुंबातील इतर कोणत्याही सदस्याने 60 वयाचा टप्पा ओलांडला असेल आणि पालकाचे वय 60 वर्षांपेक्षा जास्त असेल	₹ 50,000 पर्यंत	₹ 50,000 पर्यंत	₹ 1,00,000

  भरलेल्या कोणत्याही प्रीमियमच्या कपात व्यतिरिक्त मेडिकल इन्श्युरन्स लाभांमध्ये ₹5,000 पर्यंतच्या प्रतिबंधात्मक आरोग्य तपासणीसाठी कपात समाविष्ट आहे. जी वरील रकमेअंतर्गत उप-मर्यादा आहे. टॅक्स लाभ हे टॅक्स कायद्यांमधील बदलाच्या अधीन आहेत. टॅक्स सेव्हिंग्स विषयी अधिक वाचाल सेक्शन 80D वैद्यकीय खर्च . *प्रमाणित अटी लागू  

तुम्हाला हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीची आवश्यकता का आहे याची कारणे

• तुम्ही कष्टातून सेव्हिंग्स केलेल्या पैशाचे संरक्षण:

यापुढे हेल्थ इन्श्युरन्स मुळे तुम्ही कष्टाच्या कमाईतून केलेल्या सेव्हिंग्सचे संरक्षण करण्यास मदत होते.. कल्पना करा की तुम्ही तुमची सेव्हिंग्स विविध गुंतवणूक मार्गांमध्ये गुंतवणूक करता आणि तुमच्या कुटुंबातील वैद्यकीय आपत्कालीन परिस्थितीत अचानक तुम्हाला त्या सर्व गुंतवणूक काढणे आवश्यक ठरते.. हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी अशा परिस्थितीपासून संरक्षण प्रदान करते जिथे तुम्हाला वैद्यकीय उपचारांसाठी पैसे भरण्यासाठी तुमची गुंतवणूक लिक्विडेट करण्याची आवश्यकता नाही.

• कॉर्पोरेट इन्श्युरन्स कव्हरच्या वरील अतिरिक्त फायनान्शियल कव्हरेज:

हेल्थ इन्श्युरन्स हे सध्याच्या वेळी आवश्यक सुरक्षा कव्हर आहे आणि अनेक कॉर्पोरेट्स ऑफर केलेल्या भरपाईसाठी अतिरिक्त पूर्व आवश्यकता म्हणून हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी ऑफर करतात. हा अतिरिक्त कर्मचारी लाभ कर्मचाऱ्यांचे आरोग्य सुनिश्चित करतो. परंतु या प्लॅन्सची मर्यादा म्हणजे तुम्ही नियोक्त्याशी संबंधित असलेल्या वेळेपर्यंतच ते वैध असतात. याचा अर्थ असा की रोजगार संपल्यावर तुमचे हेल्थ इन्श्युरन्स कव्हर अस्तित्वात नसते. त्यामुळे, यावेळी, वैयक्तिक वैद्यकीय इन्श्युरन्स रोजगार समाप्त झाल्यानंतरही कव्हरेजची खात्री देते.

• वैद्यकीय महागाईचा सामना करण्यासाठी आवश्यक

सध्या वैद्यकीय महागाई मोठ्या प्रमाणात वाढत आहे आणि त्यामुळे उपचार खर्चात देखील वाढ होते आहे.. वाढत्या महागाई सह नवीन आणि उपचारांचे प्रगत स्वरुप ही कारणे देखील यामागे असल्याचे दिसून येते.. अशा उपचारांच्या खर्चात जलद वाढ होण्यामुळे वैद्यकीय आपत्कालीन परिस्थितीत सेव्हिंग करणे अत्यंत कठीण असू शकते. वाढत्या वैद्यकीय खर्चामुळे होणाऱ्या लोन मुळे अंदाजित 7% व्यक्ती या दारिद्र्य रेषेखाली ढकलल्या जातात^[4]. तुमच्याकडील हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीसह तुम्ही अशा दुर्दैवी परिस्थिती टाळू शकता. उपचारांचा खर्च मॅनेज करण्यासाठी हेल्थ कव्हर आर्थिक सहाय्य प्रदान करते.  

हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी खरेदी करताना तुम्हाला काय पाहणे आवश्यक आहे?

हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी खरेदी करताना लक्षात ठेवण्याच्या काही गोष्टी येथे दिल्या आहेत:

• नेटवर्क हॉस्पिटल्सचे कव्हरेज

कॅशलेस सुविधा प्राप्त करण्यासाठी, तुम्हाला नेटवर्क हॉस्पिटल्स पैकी कोणत्याही एका हॉस्पिटल्स मध्ये उपचार घेतले जात असल्याची खात्री करणे आवश्यक आहे. हे नेटवर्क हॉस्पिटल्स इन्श्युरन्स कंपनीच्या संलग्नित हॉस्पिटल्सशी संबंधित वैद्यकीय सुविधा आहेत. तुमच्या नजीक आणि देशभरातील नेटवर्क हॉस्पिटल्सचे विस्तृत कव्हरेज तुमच्या हेल्थ इन्श्युरन्स कंपनीकडे आहे का हे तपासणे आवश्यक आहे. यामुळे तुम्हाला घरात आणि डोमेस्टिक प्रवासादरम्यान होणाऱ्या आपत्कालीन परिस्थितीत लक्षणीय खर्चाशिवाय गुणवत्तापूर्ण उपचार घेता येईल.

• वैद्यकीय आवश्यकतांवर आधारित योग्य कव्हर निवडणे

यापुढे योग्य लाभार्थी साठी योग्य प्रकारचा हेल्थ इन्श्युरन्स कव्हर खरेदी करणे आवश्यक आहे.. उदाहरणार्थ, जर तुम्हाला कॉर्पोरेट इन्श्युरन्स प्लॅनसह कव्हर केले असेल तर विविध कुटुंबातील सदस्यांमध्ये 'फ्लोट्स' असलेला फॅमिली फ्लोटर प्लॅन आवश्यक आहे. या प्रकारे, नोकरी मधील कोणत्याही बदलाचा तुम्हाला आजाराच्या कारणामुळे निर्माण होणाऱ्या आर्थिक स्थितीवर कोणताही परिणाम होत नाही. याव्यतिरिक्त, जर तुमच्याकडे वयस्कर व्यक्ती कव्हर करण्यासाठी असतील, सीनिअर सिटीझन्ससाठी हेल्थ इन्श्युरन्स योग्य इन्श्युरन्स कव्हर असेल. अधिक वयाच्या व्यक्तींसाठी आणि वृद्धापकालीन उपचारांसाठी योग्य असेल. जर वरीलपैकी एक इन्श्युरन्स प्लॅन योग्य नसल्यास एका लाभार्थ्याला (तुम्हाला) व्यक्तिगत कव्हर प्रदान करणाऱ्या प्लॅन निवडण्याची शिफारस केली जाते.

• अपवाद

हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी विविध प्रकारच्या आजारांसाठी आणि वैद्यकीय आवश्यकतेसाठी कव्हरेज देत असताना, आपण निवडलेल्या प्लॅनअंतर्गत कव्हर केले जाणार नाहीत अशा काही आजार देखील असू शकतात. म्हणूनच, पॉलिसी मजकूर वाचण्याचा आणि पॉलिसी खरेदी करण्यापूर्वी अपवाद संबंधी कोणत्याही शंका स्पष्ट करण्याचा सल्ला नेहमीच दिला जातो.  

ऑनलाईन हेल्थ इन्श्युरन्स कव्हर कसा खरेदी करावा?

आता जेव्हा तुम्हाला हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्सच्या लाभांची सर्वसमावेशक यादी माहित आहे. तेव्हा त्यापैकी एकाची खरेदी कशी करावी हे समजून घेणे आवश्यक आहे. ऑनलाईन हेल्थ इन्श्युरन्स खरेदी ही एक सरळ आणि त्रासमुक्त प्रक्रिया आहे. स्टेप 1: हे प्राधान्यित इन्श्युरन्स कंपनीच्या वेबसाईटला भेट देण्यास आणि हेल्थ इन्श्युरन्स सेक्शन शोधण्यास सुरुवात करते. स्टेप 2: तुम्हाला तुमचे वय, लिंग, मोबाईल नंबर इ. सारखी आवश्यक वैयक्तिक माहिती एन्टर करणे आवश्यक आहे. स्टेप 3: यापुढे, विविध प्रकारच्या हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्समधून योग्य कव्हर निवडा स्टेप 4: पॉलिसीची व्याप्ती वाढविण्यासाठी ॲड-ऑन रायडर्स लोड करा. स्टेप 5: तुम्ही पॉलिसीचा प्रकार, त्याची विविध वैशिष्ट्ये आणि अतिरिक्त रायडर अंतिम केल्यानंतर, तुम्ही इन्श्युरन्स कव्हर प्राप्त करण्यासाठी पेमेंट करू शकता. तथापि, या स्टेप पूर्वी, तुमच्यासाठी सर्वोत्तम पॉलिसी मिळविण्यासाठी सर्व पॉलिसीची तुलना करण्यास विसरू नका.  

हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्सविषयी काही एफएक्यू

1. मी किफायतशीर कव्हर कसा प्राप्त करू शकतो?

निवड करण्यासाठी इन्श्युरन्स पॉलिसीचे एकाधिक पर्याय उपलब्ध आहेत. पॉलिसीची किंमत हा निवडीमध्ये महत्वपूर्ण घटक ठरतो. तुम्ही लवकरात लवकर हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅनमध्ये गुंतवणूक करून अधिक बचत करू शकता. याव्यतिरिक्त, तुम्ही कपात, को-पे आणि क्लेमच्या वेळी तुम्हाला योगदान देण्यासाठी आवश्यक असलेल्या इतर पॉलिसीच्या अटींचा वापर करून तुमचे इन्श्युरन्स प्रीमियम ऑप्टिमाईज करणे निवडू शकता. पुढे, वापरण्यासाठी हेल्थ इन्श्युरन्स प्रीमियम कॅल्क्युलेटर वापरण्याद्वारे केवळ किंमतीवर नव्हे तर महत्वपूर्ण पॉलिसीची वैशिष्ट्यांच्या आधारावर देखील तुलना करण्यास मदत मिळू शकते.

1. माझी पॉलिसी संपूर्ण भारतात वैध आहे का?

हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीशी संबंधित सर्वसाधारण सामान्यपणे विचारले जाणारे प्रश्न आहेत. सामान्यपणे, हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स संपूर्ण भारतात वैध आहेत. देशाच्या कोणत्याही भागात वैद्यकीय आपत्कालीन परिस्थिती उद्भवू शकतात, त्यामुळे तुम्हाला पॉलिसीच्या भौगोलिक व्याप्ती बद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे.

1. एखाद्या व्यक्तीला एकापेक्षा जास्त हेल्थ कव्हर असू शकते का?

होय, तुम्ही किती इन्श्युरन्स प्लॅन्स खरेदी करू शकता यावर कोणतीही मर्यादा नाही. खरं तर, एकापेक्षा जास्त हेल्थ कव्हर खरेदी करण्याचा सल्ला दिला जातो कारण एक पॉलिसी सामान्य प्लॅन असू शकतो जो विविध आजारांना कव्हर करतो आणि दुसरा व्यक्ती गंभीर आजार किंवा आधीच अस्तित्वात असलेल्या आजारांना कव्हर करण्यासाठी विशिष्ट असू शकतो.

1. हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स अंतर्गत क्लेम करण्यासाठी प्रतीक्षा कालावधी आहे का?

होय, सर्व इन्श्युरन्स प्लॅन्स सामान्यपणे 30-दिवसांचा प्रतीक्षा कालावधी आकारतात जेथे अशा कालावधीनंतर वैद्यकीय उपचारांसाठी शुल्क कव्हर केले जातात. तथापि, अपघाताच्या स्थितीत आपत्कालीन हॉस्पिटलायझेशन बाबत असा प्रतीक्षा कालावधी लागू नाही याची तुम्ही नोंद घेणे आवश्यक आहे.

1. पॉलिसीच्या कालावधीमध्ये अनुमती असलेल्या क्लेमची संख्या किती आहे?

हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन मध्ये क्लेमच्या संख्येवर कोणत्याही प्रकारची मर्यादा नाही.. परंतु, लक्षात घ्या की तुमच्या हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅनची सम इन्श्युअर्ड ही क्लेम केली जाऊ शकते अशी कमाल रक्कम आहे.. इन्श्युरन्स हा आग्रहाचा विषय आहे. लाभ, अपवाद, मर्यादा, अटी व शर्तींबद्दल अधिक तपशिलांसाठी, कृपया खरेदी करण्यापूर्वी सेल्स माहितीपुस्तिका/ पॉलिसी मजकूर काळजीपूर्वक वाचा.   स्रोत: [1] https://www.niti.gov.in/sites/default/files/2021-10/HealthInsurance-forIndiasMissingMiddle_28-10-2021.pdf [2] https://health.economictimes.indiatimes.com/news/pharma/health-insurance-is-wealth-many-realized-after-2nd-wave/85790116 [3] https://www.irdai.gov.in/ADMINCMS/cms/whatsNew_Layout.aspx?page=PageNo4057&flag=1 [4] https://www.downtoearth.org.in/dte-infographics/india_s_health_crisis/index.html