mParivahan અને digilocker દ્વારા ક્યાંય પણ મોટર વાહનના ડૉક્યૂમેન્ટ ઍક્સેસ કરો

સવારના 9 વાગ્યા છે, અને શ્રી કેશવ પહેલેથી જ કામ પર પહોંચવામાં મોડા પડયા છે. તેઓ પોતાની બેગ લઈને કામે જવા નીકળે છે, પરંતુ જાહેર પરિવહનનો ઉપયોગ કરવાને બદલે તેઓ પોતાની બાઇક લેવાનું પસંદ કરે છે. રસ્તામાં તેમને ટ્રાફિક અધિકારીઓ દ્વારા સામાન્ય તપાસ માટે રોકવામાં આવે છે. તે સમયે શ્રી કેશવને યાદ આવે છે કે તેઓ પોતાના વાહનના ડૉક્યૂમેન્ટ ઘરે ભૂલી ગયા છે! મોટર વાહન અધિનિયમ, 2019 માં કરવામાં આવેલ સુધારેલ અનુસાર, વિવિધ ટ્રાફિક કાયદાઓના ઉલ્લંઘન બદલ કરવામાં આવતા દંડમાં નોંધપાત્ર વધારો કરવામાં આવ્યો છે. ઉપરોક્ત પરિસ્થિતિમાં, શ્રી કેશવને ચોક્કસપણે તેમની બેદરકારીનો અનુભવ તેમના ખિસ્સા પર થશે. તેમના કિસ્સામાં, આ નિયમો જણાવે છે કે દરેક મોટર વાહનના માલિકે વાહન રજિસ્ટ્રેશન સર્ટિફિકેટ (RC), પ્રદૂષણ નિયંત્રણ (પીયુસી) સર્ટિફિકેટ અને વાહન વીમો પૉલિસી સર્ટિફિકેટની એક કૉપી રાખવી આવશ્યક છે. પરંતુ શું તમને ખબર છે કે તમારે હવે આ ડૉક્યૂમેન્ટની છાપેલી કૉપી સાથે રાખવાની જરૂર નથી? અને હવે તો આપણામાંના મોટાભાગના લોકો ખિસ્સામાં સ્માર્ટફોન લઈ જાય છે. ડિજિટલ ઇન્ડિયા પહેલ હેઠળ ઘણા કાયદાઓમાં સુધારાઓને કારણે છાપેલા ડૉક્યૂમેન્ટ લઈ જવાની જરૂરિયાત રહેતી નથી. કેન્દ્રીય મોટર વાહનના નિયમોમાં તાજેતરના સુધારામાં પણ તે જોવામાં આવ્યું છે, જેમાં જણાવાયું છે કે કોઈપણ વ્યક્તિ તેમના આરસી, પીયુસી તેમજ ટૂ-વ્હીલર / કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી ડૉક્યૂમેન્ટને ઇલેક્ટ્રોનિક ફોર્મમાં લઈ જઈ શકે છે. આ માટે, કેન્દ્રીય માર્ગ પરિવહન અને ધોરીમાર્ગ મંત્રાલય દ્વારા બે મોબાઇલ એપ્લિકેશનોને અધિકૃત કરવામાં આવી છે: ડિજિલૉકર અને એમપરિવહન. તમારા ડૉક્યૂમેન્ટની એક ડિજિટલ કૉપી આમાંથી કોઈપણ એપ્લિકેશનમાં સ્ટોર કરી શકાય છે અને જરૂર પડે ત્યારે ટ્રાફિક અધિકારીઓને પ્રસ્તુત કરી શકાય છે. આ પણ વાંચો: ભારતમાં કાર ચલાવવા માટે ફરજિયાત ડૉક્યૂમેન્ટનું લિસ્ટ

ડિજિલૉકર

ડિજિલૉકર, કે જે ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને આઇટી (એમઇઆઇટીવાય) મંત્રાલયની એક પહેલ છે, જેના દ્વારા પ્રમાણિત ડિજિટલ ડૉક્યૂમેન્ટ ત્વરિત ઉપલબ્ધ રહે છે. વધુમાં, ઇન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી (ડિજિટલ લૉકર સુવિધાઓ પ્રદાન કરતી મધ્યસ્થી સંસ્થાઓ દ્વારા માહિતીનું સંરક્ષણ અને જાળવણી) નિયમો, 2016 મુજબ આ ડૉક્યૂમેન્ટ છાપેલા ડૉક્યૂમેન્ટ જેટલા જ માન્ય છે. તમે મોબાઇલ તેમજ વેબ બંને પર આ સુવિધાને ઍક્સેસ કરી શકો છો. ડિજિલૉકર સુવિધાનો ઉપયોગ કરીને, તમે માત્ર તમારું રજિસ્ટ્રેશન સર્ટિફિકેટ અને ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ જ નહીં, પરંતુ ઇ-આધાર અને તેવા અન્ય ડૉક્યૂમેન્ટ પણ સંગ્રહિત કરી શકો છો. વધુમાં, તમે શિક્ષણ, બેન્કિંગ અને ઇન્શ્યોરન્સ ક્ષેત્ર હેઠળ રજિસ્ટર્ડ સંસ્થાઓ દ્વારા જારી કરાયેલા ડૉક્યૂમેન્ટ પણ ઇમ્પોર્ટ કરી શકો છો. 

ડિજિલૉકરમાં ડૉક્યૂમેન્ટ કેવી રીતે સ્ટોર કરવા?

આ પ્રક્રિયા સરળ છે, જેમાં તમારે આધાર આધારિત વેરિફિકેશન દ્વારા એપ્લિકેશનમાં લૉગ-ઇન કરવાનું હોય છે. ત્યાર બાદ, રજિસ્ટર્ડ ડેટાબેઝમાંથી ડૉક્યૂમેન્ટ પ્રાપ્ત કરવાના હોય છે. આ ડૉક્યૂમેન્ટમાં તમારા ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ અને રજિસ્ટ્રેશન સર્ટિફિકેટનો સમાવેશ થાય છે. મોટર ઇન્શ્યોરન્સ કંપનીઓ ડિજિલૉકર સાથે ટાઇ-અપ ધરાવે છે, જેને કારણે તમે ડિજિટલ કાર અને ટૂ-વ્હીલર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી ડૉક્યૂમેન્ટ સ્ટોર કરી શકો છો. જો કે, આ એપ્લિકેશન પર તમારા પીયુસીને સ્ટોર કરી શકતું નથી, એટલે કે તમારે હજુ પણ તેની ફિઝિકલ કૉપી સાથે રાખવાની રહેશે. આ પણ વાંચો: પીયૂસી સર્ટિફિકેટ: તમારે જાણવા યોગ્ય તમામ બાબતો

એમપરિવહન

એમપરિવહન એ વાહનના ડૉક્યૂમેન્ટ અને ડ્રાઇવરની વિગતોના પેપરલેસ વેરિફિકેશનને સુવિધાજનક બનાવવા માટે ડિઝાઇન કરેલ એક એપ્લિકેશન છે. આ એક સરળ એપ્લિકેશન છે જે તમારા સ્માર્ટફોન પર ડાઉનલોડ કરી શકાય છે. તમારા વાહનની રજિસ્ટ્રેશનની વિગતો દાખલ કરો, જેના પછી તમે તમારી કાર અથવા ટૂ-વ્હીલર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી સહિત આ માન્ય ડૉક્યૂમેન્ટ પ્રદાન કરી શકો છો.

એમપરિવહનમાં ડૉક્યૂમેન્ટ કેવી રીતે સ્ટોર કરવા?

Download the app from Google Play Store or iOS App Store. While you need not register to view the documents in this app, registration comes handy when you want to travel without the hassle of physical documents. Signing on is a simple OTP-based process. Upon successful sign-up, you can create an account and store virtual documents like your license and vehicle registration. Navigate to My RC and My DL section under the app and add your documents and travel without worry. Also Read: Traffic Challan Updates in India: The Complete Guide

વાહનના દસ્તાવેજો માટે ડિજિટલ સ્ટોરેજ

With the Digital India initiative, amendments in many laws have eliminated the need for carrying paper-based documents. The same has been witnessed in the latest amendment to the Central Motor Vehicle Rules, which specifies that one can carry his/her RC, PUC, as well as two-wheeler / car insurance policy documents in electronic form. For this purpose, the Union Ministry of Road Transport and Highways has authorized two mobile applications: DigiLocker and mParivahan. A digital copy of your documents can be stored in either of these applications and can be presented to traffic officials when required. Also Read: Proposed Amendments to the Motor Vehicles Act in 2019 Please make sure you take cognizance of these nifty apps to avoid paying hefty traffic penalties. Like in the above example, Mr. Keshav could have averted a fine if he had used either of the applications to present his documents, including the two-wheeler insurance certificate.