ભારતમાં ઇવી સબસિડી: કાર, બાઇક, સ્કૂટર અને વ્યાવસાયિક વાહનો માટે પ્રોત્સાહન રકમ

ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવા અને જીવાશ્મ ઇંધણ દ્વારા સંચાલિત વાહનો પર નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે, ભારત સરકારે ઇલેક્ટ્રિક વ્હીકલ પૉલિસી શરૂ કરી છે. આ પૉલિસીનો હેતુ ઇલેક્ટ્રિક વાહનો કેવી રીતે વધુ લાભદાયી અને વધુ સારા છે તે વિશે જાગૃતિ વધારવાનો છે. આ પૉલિસી હેઠળ, વધુ લોકોને આકર્ષિત કરવા અને તેમને ઇલેક્ટ્રિક વાહનો ખરીદવા માટે સબસિડી આપવામાં આવે છે. જો તમે ઇલેક્ટ્રિક વાહન ખરીદવા માંગો છો, તો તેની સાથે ઇલેક્ટ્રિક વાહન ઇન્શ્યોરન્સ ખરીદવાનું ભૂલશો નહીં. ચાલો અમે તમને આ પૉલિસી અને તેના હેઠળ ઑફર કરવામાં આવતા લાભો વિશે વધુ જણાવીએ.

ઇલેક્ટ્રિક વાહન શું છે?

ઇલેક્ટ્રિક વાહન (ઇવી) એ એક પ્રકારનું વાહન છે જે પેટ્રોલ અથવા ડીઝલ જેવા જીવાશ્મ ઇંધણને બદલે વિદ્યુત પ્રવાહ પર ચાલે છે. સામાન્ય વાહનમાં, પોતાને અને વાહનને પાવર આપવા માટે આંતરિક દહન એન્જિન (આઇસીઇ) જીવાશ્મ ઇંધણનો ઉપયોગ કરે છે. ઇવીમાં, વાહનને પાવર આપવા માટે ઇલેક્ટ્રિક બૅટરીનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. ઇવીમાં ઉપયોગમાં લેવાતા એન્જિનમાં શૂન્ય ઉત્સર્જન થાય છે, જે પ્રદૂષણની માત્રા ઘટાડે છે. ઇવીના કેટલાક પ્રકારો સંપૂર્ણ ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અને હાઇબ્રિડ ઇલેક્ટ્રિક વાહનો છે.

ભારતમાં ઇલેક્ટ્રિક વ્હીકલ પૉલિસી

ભારતમાં જાહેર અને ખાનગી પરિવહનના વિદ્યુતીકરણ માટે, ભારત સરકારે તેના માટે એક રોડમેપ રજૂ કર્યો છે. ભારતમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પરની એક સરકારી સ્કીમ હેઠળ, એફએએમઇ (ફેમ) યોજના શરૂ કરવામાં આવી હતી. તેનો અર્થ થાય છે ભારતમાં ફાસ્ટર એડોપ્શન એન્ડ મેન્યુફેક્ચરિંગ ઑફ ઇલેક્ટ્રિક એન્ડ હાઇબ્રિડ વ્હીકલ. આ સ્કીમ હેઠળ, ઉત્પાદકો અને સપ્લાયરને પ્રોત્સાહન રકમ મળે છે.

એફએએમઇ સ્કીમ શું છે?

2015માં શરૂ કરવામાં આવેલ, એફએએમઇ સ્કીમ ભારતમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના ઉત્પાદન અને વેચાણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે બનાવવામાં આવી હતી. ઇલેક્ટ્રિક બાઇક, કાર અને વ્યાવસાયિક વાહનોની વૃદ્ધિ અને વેચાણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, ઉત્પાદકોને ભારે પ્રોત્સાહન મળ્યું હતું. ધ 1^st તબક્કો, જે ફેમ સ્કીમ માટે નિર્ધારિત કરેલ તે 2015 માં ફરીથી શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો અને તેની સમાપ્તિ તારીખ હતી - 31^st માર્ચ 2019. ધ 2^nd તબક્કો, જે સ્કીમ માટે નિર્ધારિત કરેલ તે એપ્રિલ 2019 માં શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો અને તેની સમાપ્તિ તારીખ છે - 31^st માર્ચ 2024.

આ સ્કીમની વિશેષતાઓ શું છે?

નીચે આપેલ વિશેષતાઓ ઉપલબ્ધ હતી, જ્યારે શરૂ કરેલ 1^st તબક્કો:

1. ટેક્નોલોજી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું અને ચાર્જિંગ સ્ટેશનો માટે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનું નિર્માણ કરવું.
2. 1^st તબક્કા દરમિયાન, સરકારે લગભગ 427 ઇલેક્ટ્રિક ચાર્જિંગ સ્ટેશનો સ્થાપિત કર્યા હતા.

નીચે આપેલ વિશેષતાઓ ઉપલબ્ધ છે, જ્યારે શરૂ કર્યો છે 2^nd તબક્કો:

1. જાહેર પરિવહનના વિદ્યુતીકરણ પર ભાર મૂકવો.
2. ₹10,000 કરોડનું સરકારી બજેટ.
3. ઇલેક્ટ્રિક ટૂ-વ્હીલર માટે, 10 લાખ રજિસ્ટર્ડ વાહનો માટે દરેકને ₹20,000નું પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.

એફએએમઇ સબસિડી શું છે?

આ 2^nd એફએએમઇ સ્કીમના બીજા તબક્કામાં, વિવિધ રાજ્યો ઇલેક્ટ્રિક વાહનો માટે સબસિડી પ્રદાન કરે છે. ઇલેક્ટ્રિક સ્કૂટર અને બાઇક પર સબસિડી પ્રદાન કરનાર રાજ્યોની લિસ્ટ નીચે આપેલ છે:

રાજ્ય	સબસિડી (પ્રતિ kWh)	મહત્તમ સબસિડી	રોડ ટૅક્સમાં છૂટ
મહારાષ્ટ્ર	₹5000	₹25,000	100%
ગુજરાત	₹10,000	₹20,000	50%
પશ્ચિમ બંગાળ	₹10,000	₹20,000	100%
કર્ણાટક	-	-	100%
તમિલનાડુ	-	-	100%
ઉત્તર પ્રદેશ	-	-	100%
બિહાર*	₹10,000	₹20,000	100%
પંજાબ*	-	-	100%
કેરળ	-	-	50%
તેલંગાણા	-	-	100%
આંધ્ર પ્રદેશ	-	-	100%
મધ્ય પ્રદેશ	-	-	99%
ઓડિશા	લાગુ નથી	₹5000	100%
રાજસ્થાન	₹2500	₹10,000	લાગુ નથી
આસામ	₹10,000	₹20,000	100%
મેઘાલય	₹10,000	₹20,000	100%

*બિહાર અને પંજાબમાં પૉલિસીને હજી મંજૂરી આપવાની બાકી છે કાર અને એસયુવી પર સબસિડી પ્રદાન કરનાર રાજ્યોની લિસ્ટ નીચે આપેલ છે:

રાજ્ય	સબસિડી (પ્રતિ kWh)	મહત્તમ સબસિડી	રોડ ટૅક્સમાં છૂટ
મહારાષ્ટ્ર	₹5000	₹ 2,50,000	100%
ગુજરાત	₹10,000	₹ 1,50,000	50%
પશ્ચિમ બંગાળ	₹10,000	₹ 1,50,000	100%
કર્ણાટક	-	-	100%
તમિલનાડુ	-	-	100%
ઉત્તર પ્રદેશ	-	-	75%
બિહાર*	₹10,000	₹ 1,50,000	100%
પંજાબ*	-	-	100%
કેરળ	-	-	50%
તેલંગાણા	-	-	100%
આંધ્ર પ્રદેશ	-	-	100%
મધ્ય પ્રદેશ	-	-	99%
ઓડિશા	લાગુ નથી	₹ 1,00,000	100%
રાજસ્થાન	-	-	લાગુ નથી
આસામ	₹10,000	₹ 1,50,000	100%
મેઘાલય	₹4000	₹60,000	100%

વ્યાવસાયિક ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પર સબસિડી

ઇ-બસ, રિક્ષા અને અન્ય વાહનો જેવા વ્યાવસાયિક ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને પણ એફએએમઇ સ્કીમ હેઠળ સબસિડીનો લાભ મળ્યો છે. આ સબસિડીઓ આ મુજબ છે:

1. ઇ-બસની ખરીદીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રાજ્ય પરિવહન એકમોને kWh દીઠ ₹20,000નું પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે છે. આ સબસિડી ઓઇએમ દ્વારા પ્રદાન કરેલી બોલીને આધિન છે.
2. ₹2 કરોડથી ઓછી કિંમતની ઇ-બસ અને ₹15 લાખથી ઓછા ખર્ચવાળા વ્યાવસાયિક હાઇબ્રિડ વાહનો આ પ્રોત્સાહન માટે પાત્ર છે
3. ₹5 લાખથી ઓછી કિંમતના ઇ-રિક્શા અથવા અન્ય ઇલેક્ટ્રિક થ્રી-વ્હીલર પણ આ પ્રોત્સાહન માટે પાત્ર છે

ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અને ઇન્શ્યોરન્સ

જ્યારે સરકાર ભારતમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહન પૉલિસીને ભારે પ્રોત્સાહન આપી રહી છે, ત્યારે ઇલેક્ટ્રિક વાહન ઇન્શ્યોરન્સની વાત આવે ત્યારે જાગૃતિ ઓછી છે. વાહનના નિર્માણ અને ઉપયોગમાં લેવાતી ટેક્નોલોજીને કારણે, ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી સાથે તમારા ઇલેક્ટ્રિક વાહનને સુરક્ષિત કરવું મહત્વપૂર્ણ છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે ઇલેક્ટ્રિક કાર ખરીદો અને અકસ્માતમાં તેને નુકસાન થાય, તો રિપેરનો ખર્ચ તમને મોટો ફાઇનાન્શિયલ બોજ પહોંચાડી શકે છે. ખાસ કરીને જો કારના કોઈ મોટા ભાગને નુકસાન થઈ જાય. આ ઇલેક્ટ્રિક કાર ઇન્શ્યોરન્સ સાથે તમારી કારનો ઇન્શ્યોરન્સ લેવાનો અર્થ એ છે કે રિપેરના ખર્ચ વિશે ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. તેવી જ રીતે, જો તમારી ઇલેક્ટ્રિક બાઇકને પૂરમાં નુકસાન થયું હતું અને તેના કારણે તેની કાર્યક્ષમતા અસરગ્રસ્ત થાય છે, તો તેનો અર્થ એ તમારા માટે સંપૂર્ણ ફાઇનાન્શિયલ નુકસાન થઈ શકે છે. જો કે, તમારો ઇલેક્ટ્રિક બાઇક ઇન્શ્યોરન્સ તમારા વાહનને થયેલા સંપૂર્ણ નુકસાનની સ્થિતિમાં તમને ફાઇનાન્શિયલ રીતે વળતર આપવામાં આવે છે તેની ખાતરી કરી શકે છે*. જો તમારી પાસે ઇ-રિક્શા છે અને તેના કારણે થર્ડ-પાર્ટી વાહનને નુકસાન થાય છે અને કોઈને ઈજા થાય છે, તો રિપેર અને તબીબી સારવારનો ખર્ચ તમારે ઉઠાવવો પડશે. ઇલેક્ટ્રિક કમર્શિયલ વ્હીકલ ઇન્શ્યોરન્સ દ્વારા તમારું વ્યાવસાયિક વાહન ઇન્શ્યોર્ડ કરવાનો અર્થ એ નથી કે માત્ર થર્ડ-પાર્ટીને જ તેમના વાહનને થયેલા નુકસાન માટે વળતર આપવામાં આવે છે, પરંતુ કોઈપણ વ્યક્તિ જેને ઈજા થઈ છે તેને તબીબી સારવાર માટે પણ વળતર આપવામાં આવે છે*.

તારણ

આ સબસિડી સાથે, તમારે ઇલેક્ટ્રિક વાહન ખરીદવા માટે એકથી વધુ વખત વિચાર કરવાની જરૂર નહીં પડે. અને તમે ફાઇનાન્શિયલ સુરક્ષાનો લાભ લઈ શકો છો, જો તમારી પાસે છે ઇલેક્ટ્રિક વાહન ઇન્શ્યોરન્સ.   *સ્ટાન્ડર્ડ નિયમો અને શરતો લાગુ ઇન્શ્યોરન્સ એ આગ્રહની વિષયવસ્તુ છે. લાભો, બાકાત, મર્યાદાઓ, નિયમો અને શરતો વિશે વધુ વિગતો માટે, કૃપા કરીને વેચાણ પૂર્ણ કરતા પહેલાં સેલ્સ બ્રોશર/પૉલિસી નિયમાવલીને કાળજીપૂર્વક વાંચો.