સેક્શન 80DD ઇન્કમ ટૅક્સ કપાત: તમારે આ જાણવું જરૂરી છે

છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓથી તબીબી ફુગાવાનો દર વધી રહ્યો છે. સારવારના ખર્ચમાં થઈ રહેલા સતત વધારાથી તમારા મહેનતથી કમાયેલા પૈસાથી તબીબી ખર્ચને પહોંચી વળવું મુશ્કેલ થઈ રહ્યું છે. જ્યારે તમારી પાસે ઘરે વિશેષ જરૂરિયાતોવાળા વ્યક્તિ હોય ત્યારે તમારા ફાઇનાન્સ અને સારવારના ખર્ચને મેનેજ કરવું વધુ પડકારજનક હોય શકે છે. તેથી, ઇન્કમ ટૅક્સ ઍક્ટ 1961 મુજબ, વિકલાંગ વ્યક્તિ તરીકે વર્ગીકૃત વ્યક્તિના મેઇન્ટેનન્સ સાથે સંકળાયેલ ચુકવણી માટે કેટલીક કપાતને મંજૂરી આપવામાં આવે છે.

સેક્શન 80DD શું છે?

આવકવેરા અધિનિયમની કલમ 80DD એ વ્યક્તિને જો વિકલાંગતાને કારણે પીડિત વ્યક્તિની તબીબી સારવાર, તાલીમ અથવા પુનર્વસન માટે કરવામાં આવે તો ખર્ચની કપાતનો ક્લેઇમ કરવામાં સક્ષમ બનાવે છે. આ વિભાગ માત્ર પ્રત્યક્ષ તબીબી ખર્ચની પરવાનગી આપતું નથી પરંતુ આવી સારવારના સંદર્ભમાં ચોક્કસ ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસીઓ માટે ચૂકવવાપાત્ર પ્રીમિયમ પણ છે. કપાત માટે પાત્ર બનવાની આશ્રિતની વિકલાંગતા માટે, તેને માન્ય તબીબી પ્રાધિકરણ દ્વારા અધિનિયમમાં નિર્ધારિત નિયમો હેઠળ પ્રમાણિત કરવું આવશ્યક છે. આવી કપાતનો પ્રાથમિક હેતુ વિકલાંગ આશ્રિત માટે સંભાળ સાથે સંકળાયેલા બોજને ઘટાડવાનો અને આર્થિક પ્રોત્સાહનો દ્વારા જરૂરી સારવારની સુલભતાને વધારવાનો છે.

સેક્શન 80DD હેઠળ કપાતની મહત્તમ રકમ

સેક્શન 80DD હેઠળ ઉપલબ્ધ મહત્તમ કપાત અપંગતાવાળા વ્યક્તિઓ માટે ₹ 75,000 અને ગંભીર વિકલાંગતા માટે ₹ 1,25,000 સુધીની છે.

સેક્શન 80DD કપાતનો લાભ લેવાની શરતો

સેક્શન 80DD કપાત માટે પાત્ર બનવા માટે, કરદાતા નિવાસી વ્યક્તિ અથવા એચયુએફ હોવો જોઈએ, અને આશ્રિત વ્યક્તિ પાસે નિર્ધારિત મેડિકલ ઑથોરિટી દ્વારા પ્રમાણિત વિકલાંગતા હોવી આવશ્યક છે. આશ્રિત વ્યક્તિના જીવનસાથી, બાળકો, માતાપિતા અથવા ભાઈ-બહેનો હોઈ શકે છે. અધિનિયમ હેઠળ ઉલ્લેખિત મેડિકલ ઑથોરિટી તરફથી માન્ય વિકલાંગતા પ્રમાણપત્ર આવશ્યક છે.

સેક્શન 80DD ના પાત્રતાના માપદંડ

ઇન્કમ ટૅક્સ ઍક્ટના સેક્શન 80DD હેઠળ કપાત માટે માત્ર કોઈ વ્યક્તિ દ્વારા જ નહીં, પરંતુ કોઈપણ હિન્દુ અવિભાજિત પરિવાર (એચયુએફ) ના સંભાળકર્તા દ્વારા તેમના માટે કરવામાં આવતી ચુકવણી માટે ક્લેઇમ કરી શકાય છે. ઇન્કમ ટૅક્સ ઍક્ટના સેક્શન 80DD હેઠળની આ કપાત વિદેશી નાગરિક અથવા એનઆરઆઇ માટે ઉપલબ્ધ નથી, કારણ કે તે દેશોમાં સરકારો અનેક મેડિકલ સારવાર કાર્યક્રમો ચલાવે છે. *

સેક્શન 80DD ના જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ

સેક્શન 80DD હેઠળ કપાતનો ક્લેઇમ કરવા માટે, નીચેના ડૉક્યૂમેન્ટ જરૂરી છે. આ 80DD ડૉક્યૂમેન્ટ જરૂરી છે, જે કરેલા ખર્ચ માટે પુરાવા તરીકે કાર્ય કરે છે અને ટૅક્સ ફાઇલિંગ પ્રક્રિયા દરમિયાન ક્લેઇમની પ્રામાણિકતાની ચકાસણી કરવા માટે જરૂરી છે.

1. આશ્રિતની વિકલાંગતાની પુષ્ટિ કરતા માન્યતા પ્રાપ્ત તબીબી પ્રાધિકરણ દ્વારા જારી કરાયેલ માન્ય તબીબી પ્રમાણપત્ર.
2. વિકલાંગ આશ્રિતની તબીબી સારવાર, તાલીમ અને પુનર્વસનમાં થયેલા ખર્ચની રસીદ અને બિલ.
3. જો આ સારવાર માટે વિશિષ્ટ ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસીઓ ખરીદવામાં આવી છે, તો પ્રીમિયમ ચુકવણીની વિગતો અને પુરાવાની જરૂર છે.

80DD હેઠળ આવરી લેવામાં આવતા રોગોની સૂચિ

કવર કરવામાં આવતી વિકલાંગતાઓમાં શામેલ છે:

1. અંધત્વ
2. ઓછી દ્રષ્ટિ
3. લેપ્રોસી-સિક્યોર્ડ
4. હિયરિંગ ઇમ્પેયરમેન્ટ
5. લોકો-મોટર અપંગતા
6. માનસિક મંદતા
7. માનસિક બીમારી
8. ઑટિઝમ
9. સેરેબ્રલ પાલ્સી અને અન્ય બહુવિધ અપંગતાઓ.

ઇન્કમ ટૅક્સની સેક્શન 80DD હેઠળ કયા ખર્ચ કપાતપાત્ર છે?

તમારી આવકના રિટર્નમાં કપાત તરીકે નીચેના ખર્ચની મંજૂરી છે, જે ટૅક્સની કુલ જવાબદારીને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે:

1. નર્સિંગ, તાલીમ અને કોઈપણ પુનર્વસન જેની જરૂર પડી શકે છે તે સહિતની તબીબી સારવાર સંબંધિત ચુકવણીઓ.
2. આવા વ્યક્તિઓના સ્વાસ્થ્યનો ઇન્શ્યોરન્સ લેવા માટે લાઇફ ઇન્શ્યોરન્સ કંપનીઓ દ્વારા બનાવવામાં આવેલી સ્કીમમાં કરવામાં આવેલી કોઈપણ ચુકવણી (પૉલિસીમાં ઉલ્લેખિત શરતોને આધિન).

નોંધ: કૃપા કરીને નોંધ કરો કે ટૅક્સ લાભ એ ટૅક્સ કાયદાઓમાં ફેરફારને આધિન છે.

કઈ બીમારીઓને સેક્શન 80DD હેઠળ વિકલાંગતા તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે?

વિકલાંગ વ્યક્તિઓ (સમાન તકો, અધિકારોનું રક્ષણ અને સંપૂર્ણ સહભાગિતા) અધિનિયમ, 1995 ના સેક્શન 2 અને ઑટિઝમ, સેરેબ્રલ પાલ્સી, મેન્ટલ રિટાર્ડેશન અને મલ્ટિપલ વિકલાંગતા ધરાવતી વ્યક્તિઓના કલ્યાણ માટે નેશનલ ટ્રસ્ટ ઍક્ટ, 1999 ના સેક્શન 2 ના ક્લૉઝ (a), (c) અને (h) મુજબ વ્યાખ્યાયિત બીમારીઓ સેક્શન 80DD હેઠળ વિકલાંગતા તરીકે ગણવામાં આવે છે. આ બીમારીઓમાં ઑટિઝમ, સેરેબ્રલ પાલ્સી અને મલ્ટિપલ વિકલાંગતા તેના કાર્યક્ષેત્રમાં શામેલ છે. *નોંધ: કૃપા કરીને નોંધ કરો કે ટૅક્સ લાભ એ ટૅક્સ કાયદાઓમાં ફેરફારને આધિન છે.

સેક્શન 80U અને સેક્શન 80DD વચ્ચેનો તફાવત

ઇન્કમ ટૅક્સ ઍક્ટના સેક્શન 80U અને સેક્શન 80DD બંને કપાત પ્રદાન કરે છે પરંતુ વિવિધ લાભાર્થીઓને સેવા આપે છે. સેક્શન 80U એ અપંગતા સાથે કરદાતા પર લાગુ પડે છે, જે તેમના પોતાના અપંગતા સંબંધિત ખર્ચ માટે કપાત પ્રદાન કરે છે. બીજી તરફ, સેક્શન 80DD એ એ એવા કરદાતાઓ માટે ડિઝાઇન કરેલ છે જેઓ પોતાની જાતને અપંગતા ધરાવતા નથી પરંતુ વિકલાંગ આશ્રિતોના નાણાંકીય સંભાળકર્તાઓ છે. આ તફાવત સુનિશ્ચિત કરે છે કે વિકલાંગ વ્યક્તિઓ અને વિકલાંગ આશ્રિતોની કાળજી લેનાર બંનેને ટૅક્સ લાભો દ્વારા જરૂરી નાણાંકીય સહાય મળે છે.

સેક્શન 80DD ની મર્યાદાઓ

જ્યારે સેક્શન 80DD મહત્વપૂર્ણ નાણાંકીય સહાય પ્રદાન કરે છે, ત્યારે તેની લાગુ પડવાની મર્યાદાઓ છે. જો વિકલાંગતાના આશ્રિત પોતાના માટે સેક્શન 80U હેઠળ કપાતનો ક્લેઇમ કરે છે, તો તે આશ્રિત માટે સેક્શન 80DD હેઠળ કપાત બીજા કોઈપણ માટે ઉપલબ્ધ નથી. ઇન્શ્યોરર અથવા એમ્પ્લોયર પાસેથી આ ખર્ચ માટે પ્રાપ્ત થયેલ કોઈપણ વળતર આ કપાત માટેની પાત્રતાને નકારશે. આ પ્રતિબંધોનો હેતુ જોગવાઈના દુરુપયોગને રોકવાનો છે અને સુનિશ્ચિત કરવાનો છે કે લાભ માત્ર પાત્ર કરદાતાઓ દ્વારા જ મેળવવામાં આવે છે.

80DD નો ક્લેઇમ કરવાના લાભો

80DD હેઠળ કપાતનો ક્લેઇમ કરવાથી નોંધપાત્ર ટૅક્સ લાભો મળે છે, જે દિવ્યાંગ આશ્રિતોને સંભાળતી વ્યક્તિઓની કરપાત્ર આવકને સીધા ઘટાડે છે. આવા દાવાઓનો લાભ નાણાંકીય લાભથી વધુ હોય છે, જે તેમની સંભાળકર્તાઓની નાણાંકીય પ્રતિબદ્ધતાઓને સરળ બનાવીને દિવ્યાંગ લોકો માટે સહાયક વાતાવરણ બનાવે છે.

u/s 80DD હેઠળ કપાતનો ક્લેઇમ કરવા માટેની પાત્રતા

પાત્રતા એ તમામ નિવાસી વ્યક્તિઓ અથવા એચયુએફને વિસ્તૃત કરે છે જેઓ નિર્દિષ્ટ અપંગતા સાથે આશ્રિતની સંભાળ રાખે છે, જ્યાં આશ્રિતએ કલમ 80U હેઠળ લાભોનો દાવો કર્યો નથી.

સેક્શન 80DD ના લાભો ક્લેઇમ કરવા માટે કયા ડૉક્યૂમેન્ટ રજૂ કરવાના રહેશે?

જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટમાં વિકલાંગતા પ્રમાણપત્ર, ખર્ચનો પુરાવો, જો પ્રીમિયમ ચૂકવવામાં આવે તો ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસીના ડૉક્યૂમેન્ટ અને આશ્રિતના પાનકાર્ડની વિગતો શામેલ છે. *સ્ટાન્ડર્ડ નિયમો અને શરતો લાગુ નોંધ: કૃપા કરીને નોંધ કરો કે ટૅક્સ લાભ એ ટૅક્સ કાયદાઓમાં ફેરફારને આધિન છે.

સેક્શન 80DD હેઠળ કપાતનો ક્લેઇમ કેવી રીતે કરવો

સેક્શન 80DD હેઠળ કપાતનો ક્લેઇમ કરવા માટે, તમારા ઇન્કમ ટૅક્સ રિટર્નમાં ચૂકવેલ ખર્ચ અથવા ઇન્શ્યોરન્સ પ્રીમિયમની વિગતોનો સમાવેશ કરો. ટૅક્સ અધિકારીઓ દ્વારા વેરિફિકેશન માટે જરૂરી હોય તેવા તમામ સહાયક ડૉક્યૂમેન્ટ જેમ કે મેડિકલ સર્ટિફિકેટ અને રસીદ જાળવી રાખો. આ કપાતનો ક્લેઇમ કરવામાં તમારી મદદ કરવા માટે પગલાં અનુસાર માર્ગદર્શિકા અહીં આપેલ છે:

1. વિકલાંગતાનું પ્રમાણપત્ર મેળવો

માન્ય મેડિકલ ઑથોરિટી તરફથી માન્ય વિકલાંગતા પ્રમાણપત્ર સુરક્ષિત કરો. આ પ્રમાણપત્રમાં આવકવેરા અધિનિયમ હેઠળ નિર્દિષ્ટ માર્ગદર્શિકા મુજબ વિકલાંગતાની મર્યાદા જણાવવી આવશ્યક છે.

2. ડૉક્યુમેન્ટેશન એકત્રિત કરો

આશ્રિતની તબીબી સારવાર, તાલીમ અને પુનર્વસન પર ખર્ચ સંબંધિત તમામ રસીદ અને ડૉક્યૂમેન્ટ એકત્રિત કરો. જો ખાસ કરીને આ હેતુ માટે કવરેજ હોય તો આમાં ચૂકવેલ ઇન્શ્યોરન્સ પ્રીમિયમની રસીદનો સમાવેશ થાય છે.

3. સંબંધિત ITR ફોર્મ ભરો

તમારા ઇન્કમ ટૅક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે, આઇટીઆર ફોર્મના યોગ્ય વિભાગમાં અપંગ આશ્રિતની સંભાળ પર ખર્ચ કરેલી રકમનો સમાવેશ કરો. ફોર્મમાં વિકલાંગતાના પ્રકાર અને ખર્ચ કરેલી રકમ વિશે વિગતો માંગવામાં આવી શકે છે.

4. કપાતનો ક્લેઇમ કરો

સેક્શન 80DD હેઠળ સંબંધિત કૉલમમાં નાણાંકીય વર્ષ દરમિયાન ખર્ચ કરેલી કુલ રકમ દાખલ કરો. સુનિશ્ચિત કરો કે ક્લેઇમ કરેલી રકમ તમારા સહાયક દસ્તાવેજો સાથે મેળ ખાય છે.

5. દસ્તાવેજો તૈયાર રાખો

રિટર્ન ફાઇલ કર્યા પછી ઓછામાં ઓછા છ વર્ષ માટે તમામ સહાયક ડૉક્યૂમેન્ટ જાળવી રાખો, કારણ કે ચકાસણી અથવા ચકાસણીના હેતુઓ માટે ટૅક્સ અધિકારીઓ દ્વારા આની જરૂર પડી શકે છે.

ટાળવા જેવી સામાન્ય ભૂલો

સેક્શન 80ડીડી કપાતનો ક્લેઇમ કરતી વખતે, તમારી ટૅક્સ ફાઇલિંગમાં ઘણી સામાન્ય ભૂલો થઈ શકે છે. સામાન્ય ભૂલોની સૂચિ અહીં છે:

1. યોગ્ય પ્રમાણપત્રનો અભાવ

માન્યતા પ્રાપ્ત તબીબી પ્રાધિકરણ દ્વારા જારી કરાયેલ વિકલાંગતાના યોગ્ય પ્રમાણપત્રને સુરક્ષિત કરવામાં અથવા જાળવવામાં નિષ્ફળતા.

2. ડ્યુઅલ ક્લેઇમ

સેક્શન 80DD અને સેક્શન 80U બંને હેઠળ એક સાથે ક્લેઇમ ફાઇલ કરવું, જે હાલના ટૅક્સ કાયદા હેઠળ મંજૂર નથી, તે જ વર્ષની અંદર સમાન આશ્રિત વ્યક્તિને સંબંધિત છે.

3. દસ્તાવેજો ખૂટે છે

કલમ 80ડીડીમાં દાવો કરેલા ખર્ચને બૅકઅપ કરવા માટે યોગ્ય રસીદ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજો જાળવી રાખતા નથી.

4. ખોટી માહિતી

વિકલાંગતાની પ્રકૃતિ અથવા ડિગ્રી જણાવવામાં અસ્વસ્થ ભૂલો, મૂલ્યાંકન દરમિયાન મેળ ખાતી નથી.

5. વિલંબિત સબમિશન

છેલ્લી મિનિટમાં સબમિટ કરવાથી ટૅક્સ રિટર્નમાં ભૂલ અથવા ચૂક થાય છે.

સેક્શન 80DD હેઠળ કપાતનો ક્લેઇમ કરવાની શરતો

સેક્શન 80DD હેઠળ કપાતનો ક્લેઇમ કરતી વખતે, અનુપાલન સુનિશ્ચિત કરવા અને કોઈપણ કાનૂની સમસ્યાઓને ટાળવા માટે આવકવેરા અધિનિયમ દ્વારા નિર્ધારિત વિશિષ્ટ શરતોને અનુસરવી મહત્વપૂર્ણ છે. ધ્યાનમાં રાખવાની મુખ્ય શરતો અહીં આપેલ છે:

1. આશ્રિતની વિકલાંગતાની સ્થિતિ

જે આશ્રિત માટે કપાતનો ક્લેઇમ કરવામાં આવ્યો છે, તે RPwD અધિનિયમ, 2016 હેઠળ વ્યાખ્યાયિત અપંગતાથી પીડિત હોવા જોઈએ . આ શરત સરકાર દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત તબીબી પ્રાધિકરણ દ્વારા પ્રમાણિત હોવી જોઈએ.

2. આશ્રિત દ્વારા નોન-ક્લેઇમ

આશ્રિતએ સમાન મૂલ્યાંકન વર્ષ માટે સેક્શન 80U હેઠળ પોતાના માટે કપાતનો ક્લેઇમ કર્યો ન હોવો જોઈએ. જો આશ્રિતએ પહેલેથી જ સેક્શન 80U નો લાભ લીધો છે, તો તમે તે આશ્રિતને લગતા ખર્ચ માટે 80DD કપાતનો ક્લેઇમ કરી શકતા નથી.

3. જરૂરી ડૉક્યુમેન્ટેશન

વિકલાંગતા, તબીબી સારવાર, નર્સિંગ, રિહેબિલિટેશન અને ઇન્શ્યોરન્સ પ્રીમિયમ, જો કોઈ હોય તો તેના પર થયેલા ખર્ચની રસીદ સહિતના તમામ જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ જાળવી રાખવા અને સબમિટ કરવા જરૂરી છે.

તારણ

સેક્શન 80DD તમારા ઇન્કમ ટૅક્સ રિટર્નમાં કપાત માટે જોગવાઈ પ્રદાન કરે છે, ત્યારે તમે સ્વાસ્થ્ય વીમો પ્લાન પણ ખરીદી શકો છો જે ખાસ કરીને તબીબી ખર્ચને કવર કરવામાં મદદ કરવા માટે ડિઝાઇન કરેલ છે. આ પ્લાનમાં શામેલ છે ગંભીર બીમારી પ્લાન અથવા વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે હેલ્થ ઇન્શ્યોરન્સ . આ હેલ્થ ઇન્શ્યોરન્સ પ્લાન પહેલેથી જ વધતા સારવારના ખર્ચ માટે મેડિકલ કવરેજ પણ પ્રદાન કરે છે. આ ઉપરાંત, આ પ્લાન માટે ચૂકવેલ પ્રીમિયમ પ્રવર્તમાન મર્યાદાને આધિન સેક્શન 80D હેઠળ કપાતપાત્ર છે. આમ, તમે હેલ્થ કવર ખરીદવાથી બે લાભો મેળવી શકો છો. તમે કોઈપણ પ્લાન નક્કી કરો તે પહેલાં, સુનિશ્ચિત કરો કે હેલ્થ ઇન્શ્યોરન્સ શું છે અને ઇન્શ્યોર્ડ વ્યક્તિ માટે યોગ્ય સારવાર ઉપલબ્ધ કરાવતી વખતે તમારા ફાઇનાન્સને સુરક્ષિત કરીને તે તમને કેવી રીતે લાભ આપી શકે છે તે તમે સમજો છો.   *સ્ટાન્ડર્ડ નિયમો અને શરતો લાગુ ઇન્શ્યોરન્સ એ આગ્રહની વિષયવસ્તુ છે. લાભો, બાકાત, મર્યાદાઓ, નિયમો અને શરતો વિશે વધુ વિગતો માટે, કૃપા કરીને વેચાણ પૂર્ણ કરતા પહેલાં સેલ બ્રોશર/પૉલિસી નિયમાવલીને કાળજીપૂર્વક વાંચો.